YENİ BASKIYA ÖNSÖZ

‘İşlevsizleşen Yasaklar, Düşünce Yasakları, Dolandırıcılık Yasakları’ kitabının ilk baskısı, Kasım 1994’de Yurt Kitap-Yayın tarafından yapılmıştır. İlk baskıdan 24 yıl sonra yayımlanan bu kitap İBV’deki ilk baskı olmaktadır.

1924, 1961, 1982 Anayasalarında ifade özgürlüğü ile ilgili hükümler vardır. Bu anayasalarda, ‘herkes düşüncesini özgürce ifade edebilir’ dedikten sonra, ‘ama, fakat’ diyerek düşünce açıklamalarına kısıtlamalar getirilmiştir.

Çeşitli cezai ve idari tedbirlere rağmen, bunların kararlı ve sistematik bir şekilde yaşama geçirilmesine rağmen, olguların, olgusal ilişkilerin özgürce açıklanması düşün yasaklarını hükümsüz bırakmaktadır.

Anayasada yer alan düşün-ifade özgürlüğü, ne zaman gerçek anlamda düşün- ifade özgürlüğü olur? ‘Herkes düşüncesini özgürce ifade edebilir’ dedikten sonra, ‘Ama, fakat…’ diyerek sınırlamalar yapılmıyorsa, gerçek anlamda düşün-ifade özgürlüğü var, denebilir. Türk siyasal hayatının gelişimi dikkate alındığında, bunun kısa vadede, hatta orta vadede gerçekleşmesi olası görünmüyor. Bu sınırlamalar, bazan düşün-ifade özgürlüğüne kısıtlamalar getirmekte, bazan da düşün-ifade özgürlüğünü tamamen ortadan kaldırmaktadır.

***

Bunun yanında, dolandırıcılık, hırsızlık, rüşvet gibi yüz kızartıcı suçlar için de, ceza yasalarında cezai ve idari yaptırımlar söz konusudur. Ama, toplumsal, ekonomik hayatta bu hükümlerin de işlevini yitirdiği izlenmektedir. Bu suçlar o kadar çok işlenmektedir ki, bu suçlara ilişkin yasaklar önleyici değerlerini, hükümlerini kaybetmiştir.

İşlevsizleşen Yasaklar, Düşünce Yasakları, Dolandırıcılık Yasakları, bu iki yasak arasındaki ilişkileri değerlendirmektedir.

Bu kitabı yayıma hazırlayan M. Xalid Sadini arkadaşımıza, yazımda, yayımda emeği geçen bütün arkadaşlara teşekkür…

İsmail Beşikci

Kasım 2022