Eşqname 100 Xezelên Mewlana yên Bijartî

Herçiqas nav û dengê Mewlana bi berhema wî ya nemir bi Mesnewiyê li cîhanê belav bûbe jî, Dîwana Şems jî ji aliyê erbabên heqîqet û merîfetê ve xwedî meqamekî gelekî bilind e. Ger em bixwazin navekî din li Dîwana Şems bikin, em dikarin wê wek dîwana eşqê û dîwana evîndariyê bi nav bikin. Her xwendevanek tenê ji bo çend saetan be jî li rûpelên vê pirtûka muezzem mêze bike, dê bibîne ku di vê binavkirinê de ti mubalexe tuneye. 
Mewlana di hemû helbestên xwe de bi girîftariyeke şeydayî behsa eşqê dike. Meriv dibêje qey di dilê wî, di canê wî û di zimanê wî de ji bilî peyva eşqê ti tişt nayê dîtin. Hezkirina ji Xwedê hebûna wî wisa dorpêç kiriye ku her zerreyeke wî vê eşqê terennum dike, çavê wî ji bilî Xwedê ti tiştî nabîne.
Dikare bê gotin ku Dîwana Kebîr çi bi temamî çi jî wek guldesteyên ku jê hatine bijartin li hemû zimanên sereke yên cîhanê hatiye wergerandin. Ev gulbijêra ku ji wergêrana sed xezelên bijartî ya Dîwana Kebîr a Mewlana pêk hatî, di Kurmancî de xebata yekem e. Wergêrana xezelan bi awayê menzûm hatiye kirin. Herweha digel wergerê, metnê orjînal yê Farisî jî li hember wergerê hatiye danîn.