Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek

Baba, isyerinde kredi karti borçlarinin faizlerini ödemek için çalisirken anne evde televizyon karsisina geçmis alisveris kanalini izlemektedir. Evin oglu, arka odada, sanal üniversitede günün derslerini bitirmis, sanal alisveris sitelerinde sörf yapmaktadir. "Hafta sonu tatilimizi nerede geçirecegiz anne?" diye seslenir. "Sehir disindaki büyük alisveris merkezine gideriz. Sen spor magazasinda yapay kaya tirmanisi yaparken biz de babanla dükkânlara girip çikar, akvaryum bölümünü gezeriz; sonra da yagmur ormanlari konseptli restoranda bulusup bir seyler atistiririz" cevabiyla tatmin olarak, yeni çikan CD'yi sanal alisveris listesine ekler. Hipertüketim ve simülasyon çaginda yasiyoruz. Yalnizca eglendirici olmak için birbiriyle yarisan devasa büyüklükteki alisveris merkezleriyle çevrelenmekle kalmadik; müzeler, parklar, üniversiteler, stadyumlar, havaalanlari ve garlar da içlerindeki magazalar, alisveris standlari, fast-food restoranlariyla birer eglence ve alisveris merkezine dönüstü. Tüketim bizi canevimizden yakaladi: Ticaret, bilgisayar, televizyon, internet ve telefon araciligiyla yatak odalarimiza kadar girdi. Dünyanin pek çok yerinde ayni ürünleri sunan magaza zincirlerinden alisveris yapiyor; New York ya da Moskova'dakiyle ayni lezzetteki hamburgerleri yiyor, hatta ayni yüz ifadesini takinan kasiyerlerden ayni sözleri isitiyoruz. Ritzer, Toplumun McDonaldlastirilmasi'nda modern akilcilasma sürecinin yasamlarimiza dayattigi tekdüzeligi gözler önüne seriyordu: McYemek, McYatak, McDoktorlar, McOto tamircileriyle montaj hattina benzeyen bir McToplum. Büyüsü Bozulmus Dünyayi Büyülemek'te ise, tüketim araçlarini elinde bulunduranlarin, sonsuz bir tüketimi körükleyebilmek için, dünyayi "eglenceli" kilarak nasil yeniden büyülediklerini arastiriyor. Bunu yaparken Marx'in üretim araçlari teorisini; Weber'in akilcilastirma kavramini, büyüleme ve büyünün bozulmasi hususlarinda ise Baudrillard'in simülasyon kavramlarini eksen aliyor. Görünen o ki, tüketim çilginligi durulmak bilmeyecek; peki biz Amerikanlasmaya dur deyip dogaya, zaman ve mekânin sikistirmadigi iliskilere, sahicilige yüzümüzü dönebilecek miyiz?

Ritzer, kitabinin genisletilmis yeni basiminda bu konulari ayrintili biçimde ele alip tartisiyor...
(Tanitim Bülteninden)



Sayfa Sayisi: 336

Baski Yili: 2016


Dili: Türkçe
Yayinevi: Ayrinti Yayinlari

Ilk Baski Yili : 2010

Sayfa Sayisi : 336

Dil : Türkçe